Kurslar
|
Kurs İçeriği Bu çalışmada önce insanın fiziksel cevre ile uyumu, konfor koşulları, bioiklimsel diyagram ve konfor iklimlendirmesinin temel parametreleri incelecektir. Kursun bir sonraki aşamasında psikrometrinin temel prensipleri açıklanacak, bu bağlamda psikrometrik büyüklükler, psikrometrik diagram ile yaz ve kış iklimlendirmesinin genel çevrimleri tanıtılacaktır. Kursun bir sonraki bölümünün konusu iç hava kalitesi ile havayı kirleten unsurlar ve kontrollü ortamda kabul edilebilir kirletici konsantrasyonları olacaktır. Kursun son bölümünde ise iç havanın temizlenmesi- filtreleme teknik ve uygulamalarına değinilecek, gaz ve partikül temizleme yöntemleri anlatılacaktır. |
|
|
Kurs İçeriği Tesisat Mühendisliği içinde "su ile ısı taşımak" önemli konulardan biridir. Dolayısı ile ısıyı su ile taşırken, suyun tesisata vereceği tıkanma, aşındırma, korozyon gibi zararların ve ısı taşıyan suyun insanda oluşturacağı "lejiyonella" gibi sağlık sorunlarının önlenmesinin de bir tesisat mühendisinin bilgileri içinde bulunmasında yarar vardır. Su şartlandırma kursu, su tekniğinin detaylarına girmeden, özet olarak beş başlıkta verilecektir. Konular:
|
|
|
||
|
Kurs İçeriği Mutfaklar özellikle otel, hastane, AVM, toplu ve büyük miktarlarda yemek servisi yapılan mekânlarda önemli bir enerji tüketim merkezidir. Mutfaklarda tüketilen enerjinin takriben %30`u havalandırma, ısıtma ve soğutmada harcanmaktadır. Yapılan projelendirme ve uygulamanın doğru ve düzgün yapılması durumunda mutfak havalandırma sistemlerinden %65`e varan tasarruflar yapılması mümkündür. Ayrıca doğru yapılmamış bir mutfak havalandırma sistemi ortam konforunu bozarken zaman zamanda oluşan yangınlarla ortam ve çevre güvenliğini tehdit etmektedir. Bu kursta mutfak havalandırması nedir? Nasıl olmalıdır hakkında bilgi verilecektir. Mutfak havalandırmasında kullanılan ekipmanlar (aspiratör, kanal, davlumbaz, ısıtıcı, soğutucu v.b.) özellikleri, seçimleri, uygulama kuralları hakkında bilgi sunulacak,kurs esnasında yapılacak örnekler ile mutfak havalandırmasında havalandırma debileri, ihtiyaç duyulan ısıtma-soğutma ekipmanlarının büyüklüklerinin tespiti ve yapılacak mukayeseler ile enerji tasarruf yöntemleri öğretilecektir. |
|
|
||
|
Kurs İçeriği Binalarda kullanılan ısıtma, soğutma ve aydınlatma cihazları, dünyanın birincil enerji talebinin üçte birinden daha fazlasını oluşturmaktadır. Bu bağlamda, binalarda enerji kullanımında daha iyi uygulamalar ile elde edilebilecek büyük potansiyeller söz konusudur. Bina sektöründe enerji tedarikiyle talebi arasında kalite uyumunun iyileştirilmesi için büyük bir potensiyel vardır; çünkü düşük sıcaklıkta ısıtma ihtiyaçlarını karşılamak için yüksek sıcaklıktaki kaynaklar kullanılmaktadır. Düşük sıcaklıktaki ısıtma sistemleri, sürdürülebilir enerji kaynakları (örneğin; ya tek olarak yada atık ısıya, enerji depolamasına entegre edilmiş ısı pompaları, güneş kolektörleri) ile sağlanan düşük değerli enerjinin kullanımını mümkün kılan sistemler olarak tanımlanabilir. Bu sistemler, pratik olarak, oda sıcaklığına yakın bir sıcaklıkta ısıtma ve soğutma enerjisi sağlarlar. Son zamanlarda, ekserji analizi, değişik ısıl sistemlerin tasarımı, simülasyonu ve performansının değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılan önemli bir araç olarak kullanılmaktadır. Ekserji, referans çevreye göre tamamen kararlı dengede olmamanın sonucu olarak, değişime neden olan akış yada sistemin potansiyelinin bir ölçüsüdür. Bir bakıma, enerjinin kalitesidir. Bu çerçevede, özellikle bazı Avrupa Birliği ülkelerinde; ısı kayıp/kazanç hesapları, günümüzde, salt enerjiye dayalı değil, ekserjiye de dayalı olarak yapılmakta ve bununla ilgili değişik optimizasyon araçları geliştirilmektedir. ASHRAE de ısıl konforla ilintili bazı performans göstergelerinin ekserjiye dayalı olarak da ele alınması, bu konunun önemini ayrıca ortaya koymaktadır. Bu yüzden, biz HVAC mühendisleri olarak, enerji analizine dayalı performans belirleme alışkanlıklarımızı değiştirip, bu konuları şimdiden çalışıp uygulamamız gerekmektedir. Maalesef, ekserji söz konusu olduğunda, bazı dirençlerle karşı karşıya kalınmakta, bunu akademisyenlerin işi olarak görüp (çok teorik olarak görülmekte), genellikle çalışılmaktan, hatta gündeme getirmekten bile çekinilmektedir. Bu kursun ana amacı; çok yaygın olarak bilinmeyen ekserjiye dayalı optimum bina tasarımlarını, uygulanabilir örnekler ve bazı basit yazılımlarla vererek, öncelikle bu çekingeyi ortadan kaldırmaktır. Bir bakıma, "Enerji ve Çevre Dostu Tasarımında Liderlik (Leadership in Energy & Environmental Design: LEED)" sertifikasyonunun, şu ana kadar sözü bile edilmeyen ve ilerleyen süreçte gündeme gelebilecek "Enerji, Ekserji ve Çevre Dostu Tasarımında Liderlik (Leadership in Energy, Exergy & Environmental Design: LEExED)" sertifikasyon programına bir basamak hazırlamaktır. Binanın performansı; enerjinin dönüşümü, üretimi, depolanması, dağıtımı, ısıtıcılar, mahal havası ve bina kabuğuna kadar her aşamada değerlendirilecek, enerji ve ekserji verimleriyle de bir bütün olarak kıyaslanabilecek, olası iyileştirme potansiyelleri ortaya konulacaktır. Kurs, , dalında uzman toplam altı kişi tarafından verilecek olup, konuların organizasyonu şöyle olacaktır: Öncelikle, düşük ekserjili ısıtma ve soğutma sistemleri kısaca açıklanacaktır. Daha sonra, ekserji ve eksergoekonomik analiz yöntemleri ele alınacaktır. Son olarak, dört farklı uygulama (değişik sürdürülebilir HVAC seçenekleri, jeotermal ısıtılan bir bina, bir buz pateni binası ve bir merkezi ısıtma sistemi) bir yazılım programıyla değerlendirilecek, enerji ve ekserji akış diyagramlarıyla da elde edilen sonuçlar kıyaslanacaktır. Binalarda ve ilintili tedarik elemanlarında ekserji akışlarının optimizasyonuyla, enerji kullanımında verimlilik artış potansiyelinin belirlenmesine yardımcı olunacaktır. |
|
|
||
|
Kurs İçeriği Enerji verimliliği kavramı, günlük hayatımızda olduğu kadar bu enerjinin çok büyük bir bölümünü kullanan binalarda ve endüstriyel tesislerde hayati önem taşımaktadır. Enerji verimliliği aynı işi daha az enerji kullanarak yapmaktır. Enerji verimliliği, bilinen genel yöntemleri, geliştirme prosedürlerini ve yeni teknolojileri kullanarak ve sosyal hayatın standartlarını dikkate alarak enerjiyi daha etkin kullanmak anlamına gelir. En ucuz enerji tasarruf edilen enerjidir. Türkiye‘de enerji tüketiminin %41‘i endüstriyel tesislerde, %31‘i binalarda ve %20‘si taşımacılıkta meydana gelmektedir. Türkiye‘de endüstriyel tesislerde yıllık 3,7 milyon TEP`e (ton eşdeğer petrol) denk düşen bir enerji tüketimi mevcuttur. Yapılan bazı çalışmalar, Türk sanayisinde kullanılan enerjinin %30‘unun tasarruf edilebileceğini göstermektedir. Fosil yakıtların yakılması sonucu ortaya çıkan karbon emisyonlarını minimize ederek bu emisyonların neden olduğu küresel ısınma ve buna bağlı olarak ortaya çıkan iklim değişikliklerini önlemenin iki temel yolu vardır:
Binalarda enerji verimliliği, ısıtma soğutma enerji tüketimini konforu bozmadan azaltmak, aydınlatma ve diğer elektrik tüketen alanlarda verimli uygulamaları hayata geçirmektir. Endüstriyel tesislerdeki enerji verimliliğinde amaç, ürün başına tüketilen enerjinin azaltılmasıdır. Enerji verimliliği, enerjinin gereksiz kullanım sahalarını belirlemek ve israfı asgari düzeye indirmek veya tamamen ortadan kaldırmak için alınan önlemleri içerir. Bu şekilde, üretici aynı miktardaki mal veya hizmetleri daha az enerji ile üreterek, ulusal ve uluslararası alanda rekabet gücünü arttırabilir. Bu çalışmanın amacı literatürde var olan ancak iş yoğunluğu, farkında olmama, eğitimsizlik veya bilinçsizlik gibi nedenlerle kaybolan milyarlarca dolarlık tasarruf potansiyelini nerelerde aramamız gerektiğini vurgulamaktır. Bu kursta, binalar ve sanayi tesisleri için belli başlı enerji tasarrufu yöntemleri basit ve anlaşılır bir şekilde örnekler yardımıyla anlatılacaktır. Her bir metodun bilimsel (termodinamik ve ısı transferi bilimi açısından) temelleri, hesap prosedürleri, formülasyonu anlatılacak ve gerçek sanayi verileri kullanılarak örnek uygulamalar gösterilecektir. Örnek uygulama kapsamında elde edilecek enerji ve para tasarrufu miktarları hesaplanacaktır. Konular:
|
|
|
||
|
Kurs İçeriği Sağlık tesislerinde ameliyathane, doğumhane, müdahale odaları gibi cerrahi operasyon yapılan bölümler ile yoğun bakım, reanimasyon servisi, hasta odaları gibi bakım, tedavi alanlarında ve cerrahi aletleri çalıştırmak için medikal gazlar kullanılmaktadır. Medikal gaz olarak; oksijen, azot protoksit, karbondioksit, 4 bar medikal hava, 8 bar cerrahi hava, mix gazlar, saf azot kullanılmaktadır. Medikal gaz sistemleri doğrudan insan hayatına yönelik risk taşıdıklarından projelendirme iyi bir mühendislik çalışmasıyla; uygulama ise bilinçli, teknolojik, sağlığa uygun ve yüksek kalitede malzemeler kullanılarak yapılmalıdır. Bundan dolayı medikal gazların sistem tasarımları, boru dağıtım hatları ve ilgili gaz prizlerine ulaştırılması, medikal vakum, anestezik atık gaz sistemlerinin yapımı özel bir önem ve ihtisas gerektirmektedir. Yapılan projeler ve uygulamalar, ulusal ve uluslararası standartlara, yönetmeliklere uygun olmalıdır. Ayrıca zamanla ortaya çıkacak teknik gelişme ve değişikliklere sistemin adaptasyonu mümkün olacak şekilde tasarım yapılmalıdır. Bu çalışmada oksijen tesisatı, azot protoksit tesisatı, 4 bar basınçlı medikal hava tesisatı, 7 bar cerrahi hava tesisatı, saf azot tesisatı, vakum tesisatı, anestezik gaz tesisatı ve sistem elemanlarının özellikleri ve uygulama örnekleri, Avrupa`daki EN ISO 7396-1 (2007) standardı Ülkemizde bire bir aynı olarak kabul edilmiş TS EN ISO 7396-1 (2009) standardı ve kapasite özellikleri için atıfta bulunduğu diğer standartların nasıl kullanılması gerektiği anlatılacaktır. |
|
|
||
|
Kurs İçeriği Günümüzde çeşitli fonksiyonları barındıran binalarda en uygun mekanik tesisat sistemlerinin seçimidir. Seçime etki eden faktörlerin tartışılması ve bu faktörlere göre sistem tanıtımları, bunlara ait psikometrik tablolarda davranışlar ve uygulanan otomasyon sistemleri, seçim kriterleri ayrıca bunlara ait örnek seçim uygulamalarıdır. Konular:
|
|
|
||
|
Kurs İçeriği Hourly Analysis Program (HAP) mekanik tasarım mühendislerine ısıtma, soğutma, havalandırma ve klima (HVAC) sistemleri tasarımında yardımcı bir hesap programıdır. HAP programı iki aşamalı hesap yapar. İlk aşamada; bir binanın mekanik tesisatında kullanılacak tüm ekipmanların kapasitesini hesaplar. İkinci aşamada ise, enerji analizi yapar ve seçilen sistemin enerji maliyetini hesaplar. HAP, yük hesaplamaları için ASHRAE transfer fonksiyon yöntemini, enerji analizi için ise, 8760 saatlik detaylı enerji simülasyon yöntemini kullanır. HAP seçilen tasarımın yıllık enerji kullanımını ve enerji maliyetini HVAC ve HVAC harici sistemler için verir. Enerji analizi raporları ise alternatif HVAC sistemlerinin enerji tüketimleri ve enerji maliyetleri açısından kıyaslanıp en iyi tasarımın seçilmesinde kullanılır. Tasarım mühendislerine yönelik olarak, HAP programının 1.aşamasını kapsayan bölümlerle ilgili 11.TESKON`da iki günlük bir kurs planlanmaktadır. Katılımcılara kurs süresince kullanım için HAP Programı ve şifresi verilecektir. Kursiyerlerin kendilerine ait bilgisayarlarıyla beraber katılmaları gerekmektedir. |
|
|
||
|
Kurs İçeriği Klima - Havalandırma sistemlerinde standartlara göre odalarda istenen belirli gürültü seviyeleri vardır. Bu gürültü seviyelerinin sağlanması işyerine göre konfor ve verimli çalışma için zorunlu olduğu kadar bazı yerlerde duyma sağlığı için çok önemlidir. Konunun önemine ve talebe uygun olarak bu kurs 2. kez hazırlanmıştır. Ses, frekans, gürültü, akustik kavramları, kullanılan tablolar nelerdir? Kullanılabilir yazılım programları ve kullanım amaçları, kolaylıkları nelerdir? Klima santralından başlayarak hava ile taşınan gürültü seviyesi; kanallar ve sistem ekipmanlarından geçişi sırasında gürültü kaybına veya kazancına neden olur. Odalardaki difüzörlerden hava üflerken, temin ettiğimiz iklimlendirilmiş havanın yanında acaba hangi seviyede gürültü gönderiyoruz? Bunu susturucular ile veya doğru ekipman seçimi ile nasıl engelleriz. Sistemin "Akustik Tasarım"ı nasıl yapılır ve olası hatalardan nasıl sakınırız. Teoriden projeye ve uygulamaya kadar olan süreçte Akustik Tasarım konusu ve doğru ekipman seçimi yazılım programını da kapsayacak şekilde işlenecektir. Konular:
|
|
|
||
|
Kurs İçeriği Hastanelerde hijyenik ortamın sağlanması büyük önem taşıdığından, havalandırma sistemlerinin tasarımlarına, uygulamalarına, denetimlerine, işletim ve bakımına dikkat edilmesi gerekir. Bu nedenle hastane hijyenik alanların tasarımında, projelendirmesinde ve yapımında, konuya ilişkin daha özel bilgi ve tecrübeye sahip kişilerin görev alması gerektiği düşünülerek, 11.TESKON`da bir günlük " Hastane Hijyenik Alanlar Proje Hazırlama Kursu" düzenlenecektir. Bu kurs kapsamında kursiyerlere, aşağıda belirtilen konularda ön bilgilendirme yapılmış olacaktır. Konular:
|
|
|
||
|
Kurs İçeriği Psikrometri kısaca nemli havanın değişik koşullarda gösterdiği davranış bilimi olarak adlandırılabilir. Termodinamik biliminin yardımcı alt dallarındandır. İdeal gaz yasaları kullanılarak yapılan termodinamik hesaplamaların, doğruya çok yakın sonuçlar ile, grafik olarak çözümlenmesi amacı ile geliştirilmiş bir diyagramdır. Psikrometrik diyagram, iç hava kalitesinin doğru ve ekonomik oluşturulması ile iklimlendirme hesaplamalarının hızlı ve pratik olarak yapılabilmesini sağlar. Psikrometrik diyagram üzerinde işaretlenen her nokta bir hava şartını tanımlar ki, o şartlardaki havanın tüm termodinamik özellikleri, psikrometrik diyagram üzerinden anlık olarak okunabilir. Psikrometrik diyagram üzerinde çizilen her çizgi ise bir termodinamik eylemi, kapasitesi veya kullanılan enerjiyi de belirterek tanımlar. Konuya hakim bir kişi, bir psikrometrik diyagram üzerine yerleştirilmiş noktalara ve çizgilere bakarak, planlanmış veya uygulanmış bir iklimlendirme sistemini, kullanılmış veya gerekli kapasiteler ve enerji miktarları ile birlikte anında okuyabilir. Bu sayede iklimlendirme hesaplarının doğruluğundan taviz vermeden çok kısa sürelerde yapılabilmesi mümkün olur. Özellikle iklimlendirme ve soğutma sektöründe çalışan meslektaşların olmazsa olmaz bilmesi ve kullanması gereken bir alt bilim koludur. |
|
|
||
|
Kurs İçeriği
|
|
|
||
|
Kurs İçeriği Konfora bağlı olarak soğutma ihtiyacının artması enerji maliyetlerinde de artmalara neden olmuştur. Soğutma yüklerini düşürmek ve özellikle çok zonlu uygulamalarda değişken yüklü hacimlerin ihtiyaçlarını karşılamak için Değişken Debili Hava ayar üniteleri geliştirilmiştir. İngilizce karşılığı "Variable Air Volume" Değişken Debili Hava ayar üniteleri VAV üniteler olarak adlandırılmaktadır. VAV sistem¬leri belirli bir büyüklüğün üzerinde her türlü yapıda ve uygulamada kullanılabilir. Ayarlanan hava debisini sabit tutmaya çalışan sistemlere de CAV "Sabit Debili Hava ayar üniteleri" denmektedir. Eğer sabit bir soğutma yükü varsa, VAV sistemlerden beklenen enerji tasarrufu gerçekleşmez. VAV esas olarak bir soğutma sistemi olduğundan, sa¬dece soğutma yapılan iç zon (çekirdek zonu) uygulamalarında başa¬rıyla kullanılabilir. Ağırlıklı olarak soğutma işlemi için geliştirilmiş bu sistemlerin ısıtmada da kullanılması gerektiğinde ek önlemler alınması gerekir. Dış zonlarda (perimetrede) ise herhangi bir form¬da ısıtmaya ihtiyaç vardır. Bu durumda ısı genelde zonda bulunan ilave ısıtıcılarla sağlanır. Bu ilave ısıtıcılar ana kanal dağıtımına, zonlara hizmet eden hava dağıt kanalına monte edilebileceği gibi değişken debili hava ayar üniteleri (VAV heat kutusu veya sabit debili fan kutusu gibi) ile kombine edilebilir. Konular:
|
|
|
||
|
Kurs İçeriği Günümüzde yapılmakta olan, yüksek yapılar, alışveriş merkezleri, akıllı binalardan oluşan siteler, beş yıldızlı oteller, okullar, hastaneler ile fabrika prosesleri mekanik tesisat maliyetleri, toplam bina maliyetinin %30-35 değerine ulaşmaktadır. Farklı disiplinlerden oluşan bu yapılarda, şantiye kuruluşunun başlamasıyla birlikte, mekanik tesisat yapımcısının da şantiyede yapılanması gerekmektedir. Yapımcı firmanın teknik, idari ve özel şartnameleri ile yapının mekanik özelliklerine göre, tesisatçı firmanın şantiye kadrosunun oluşumu, değişik detaylar içermektedir. Üç bölümden oluşacak kursta, birinci bölümde; yapının özelliğine göre mekanik tesisat şantiyesinin kurulması ile ilgili detaylar ve belgelendirme esasları, ikinci bölümde; satın alma, montaj ve devreye alma safhalarında yapılacak test çalışmaları ve belgelendirme esasları, üçüncü bölümde de; devreye alma çalışmaları ile işletme koşullarında yapılacak bakım kuralları örneklerle sunulacaktır. |
|
|
||
|
Kurs İçeriği a) Genel Bilgiler
b) Soğuk Depo İşletmesi
c) Sorunlar ve Hedefler
|
|
|
||
|
Kurs İçeriği Bakım ve arıza bulma işlemleri İklimlendirme ve Soğutma Mesleğinde çok önemli bir konudur. Kuşkusuz bir sistemde arızayı bulabilmek için o sistemi çok iyi tanımak ve işleyişini bilmek gerekmektedir. Ancak ortaya konulan genel arıza yaklaşımları, bu işlemleri mantıksal bir değerlendirme sürecinden geçirerek, sonuca hızlı şekilde ulaşılmasını sağlayacaktır. Başarılı bir arıza bulmanın anahtarı, iklimlendirme-soğutma sistemlerinin (İKS) nasıl çalıştığını ve her elemanın bu sistemlerde nasıl bir işleve sahip olduğunu bilmektir. Çünkü soğutma sistemleri borularla birleştirilen en az dört elemana sahip olduğundan bir elemanda oluşan arızanın diğer elemanları nasıl etkileyeceğini tahmin etmek gerekir. Bir elemandaki arıza diğer elemanlarda da arızalara neden olabilir. Soğutma sisteminin termodinamik çevriminin iyi bilinmesi, başarılı arıza tanısı için zorunluluktur. Soğutma sistem arızalarının yaklaşık %70`i ve yine hermetik kompresör arızalarının %29`u elektrikten kaynaklandığı için sadece termodinamik çevrimin bilinmesi yeterli değildir, bunun yanında elektriksel kontrol devrelerinin de iyi derecede bilinmesi gerekmektedir. Konular:
|